ตำนานการสร้างเรือนไทลื้อ ตอนที่ 3 "ป๊กเฮิน"

"เรือนไทลื้อ"

"ป๊กเฮิน" พิธีกรรมและความเชื่อเกี่ยวกับการสร้างเรือน คือประเพณีปลูกบ้านของชาวไทลื้อ สิบสองปันนา (http://www.ichiangrai.co.th) และ ชาวไทลื้อที่อยู่ตามที่ต่างๆ ที่แสดงให้เห็นถึงความร่วมมือ ร่วมใจ ช่วยเหลือเกื้อกูลกันในบรรดาเพื่อบ้านและญาติมิตร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย ไปช่วยทําพิธียกเสาขวัญหรือเสามงคลและเสาอื่นๆ รวมทั้งติดตั้งโครงสร้างหลักที่สําคัญของบ้านจนเสร็จเรียบร้อย หลังจากนั้นเจ้าบ้านก็จะดําเนินการก่อสร้างต่อไป

ชาวไทลื้อเชื่อว่ามีเทวดา ผี และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ สิงสถิตอยู์ในทุกแห่ง การจะนําไม้หรือ วัตถุดิบอ่ืนๆมาใช้ก็จะต้อง ขออนุญาติก่อนด้วยการกล่าวขอขมาจะเป็นการบอกให้เทวดา หรือผีได้รับรู้ถึงจุดประสงค์ที่จะนําไปใช้

เจ้าของบ้านจะไปดูฤกษ์ยาม จากอาจารย์ประจําหมู่บ้าน เพื่อความเป็นสิริมงคล การป๊กเฮินหรือ ปลูกบ้านของชาวไทลื้อ นิยมทําในเดือนคู่ คือ เดือน 4 เดือน 6 และเดือน 8 เหนือ ยกเว้นเดือน 10 เหนือ เพราะเป็นเดือนเข้าพรรษา ชาวบ้านไม่นิยมประกอบพิธีมงคล ส่วน เดือนคี่นั้นถือว่าไม่ดี 

การลงเสา จะต้องขุดหลุมและนํามูลดินไปวาง ลักษณะพิเศษของเสาไทลื้อในสิบสองปันนา (http://www.ichiangrai.co.th)และ ชาวไทลื้อที่อยู่ พม่า ลาว และทางตอนเหนือของประเทศไทย จะมีช่วงเสาที่ค่อนข้างถี่ ทําให้ตัวเรือนแข็งแรงมาก และการวางเสาแต่ละต้น ก็ต้องทำให้ถูกต้องตามหลักโหราศาสตร์ เช่น เดือน 4 เอาปลายเสาวางไว้ทางทิศใต้เอามูลดินวางไว้ทิศตะวันออก เดือน6 และเดือน8 ให้วางเสาไว้ทางทิศเหนือเอามูลดินไว้ทางทิศใต้เป็นต้น

ก่อนขุดหลุม อาจารย์ผู้ประกอบพิธีจะทําพิธีขึ้นท้าวทั้งสี่ เมื่อเสร็จพิธีแล้วก็จะทําการขุดหลุม และทําพิธียกเสาขวัญซึ่งเป็นเสาหลักของบ้าน สิ่งของในพิธีมีกล้วย มะพร้าว ต้นกุ๊ก หน่อกล้วย หน่ออ้อย หมาก พลู บุหรี่ ด้าย ซึ่งทําด้วยฝ้ายดิบจํานวน 108 เส้น ผูกติดไว้กับเสาขวัญ การปลูกบ้านของไทลื้อ เสาขวัญจะต้องอยู่ทางด้านตะวันออกเสมอและเป็นต้นที่2 ส่วนเสานางจะอยู่ทางทิศตะวันตก เพื่อให้คู่กับเสาขวัญ โดยจะมีผ้ายันต์วางไว้หัวเสาเพื่อป้องกันสิ่งไม่ดีเข้าบ้าน

ที่มา ; โครงการพิพิธภัณฑ์วัฒนธรรม และชาติพันธุ์ล้านนา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ไทลื้อ อัตลักษณ์แห่งชาติพันธุ์ไท

เช่ารถตู้เชียงราย,ทัวร์สิบสองปันนา,ทัวร์เชียงตุง-เมืองลา,ทัวร์หลวงพระบาง
ทีม งานไอเชียงราย คนท้องถิ่นเชียงราย สุภาพ ใจบริการเกินร้อย :: บริษัท ไอเชียงราย จำกัด :: เลข ที่ 185/8 หมู่ 4 ต. ริมกก อ.เมือง จ.เชียงราย 57100 สายด่วนจองทัวร์ (หนุ่ย) 081-8854644 (ใบอนุญาตนำเที่ยวในและต่างประเทศเลขที่ 21-00512) แฟกซ์: 053-152141 อีเมล์: booking@ichiangrai.com เวบไซต์: http://www.ichiangrai.co.th